اوليه عزرين واحيد
ڤنوليس برڤڠالمن سلاما همڤير 20 تاهون مراوت ڤلباڬاي ڤڽاكيت جسماني دان روحاني دڠن مڠڬوناكن قاعده كتوقن اتاو ڤوكولن. اڤ جوݢ رنتيڠ كايو بوليه دڬوناكن اونتوق مڠتوق. تتاڤي يڠ ترباءيق اياله رنتيڠ ڤوكوق نونا كران اي تيدق منيڠڬلكن بيسا دسمڤيڠ تاهن لاما.
رنتيڠ ترسبوت دالم ڤلباڬاي ساءيز. اد يڠ كچيل (سبسر ليدي چوچوق ساتي) دان بسر (سبسر ڤينسيل كايو) دڬوناكن اونتوق ملاكوكن راوتن. رنتيڠ ترسبوت اكن دكتوق سچارا ڤرلاهن-لاهن دبهاڬين بادن ڤساكيت يڠ دڤرچاياءي دهوني اوليه جين اتاو شيطان.
سبلوم راوتن دلاكوكن، ڤراوت ڤرلو مننتوكن ترلبيه دهولو لوكاسي جين اتاو شيطان ايت ددالم توبوه ڤساكيت. توڬس اين ساڠت سوكر كران جين دان شيطان تيدق داڤت دليهت. اوليه كران كجادين جين اتاو شيطان درڤد اڤي، مک توبوه مريک اداله سڤرتي اڠين.
اڤابيلا اڠين جين اتاو شيطان ماسوق كتوبوه ماءنسي منروسي اورت٢ دان سارف، كيت اكن داڤت مڠسن كوجودنڽ دڠن موده. بهاڬين توبوه يڠ دهوني جين اتاو شيطان اكن منجادي لبيه ڤانس بربنديڠ بهاڬين٢ لاءين يڠ تيدق دهوني.
كيت جوݢ بوليه مڠتاهوءي كوجودن جين اتاو شيطان دالم توبوه سسأورڠ دڠن چارا مميچيت اتاو منڤوق بهاڬين٢ ترتنتو بادن.
اوليه كران جين دان شيطان ايت برڽاوا، مک اڤابيلا كنا تڤوقن اتاو ڤيچيتن اتاو ڤوكولن، جين اتاو شيطان ايت اكن مراساءي ساكيت. سماكين قوات تڤوقن، ڤيچيتن دان ڤوكولن، مک ايمڤقڽ لبيه هيبت دراساءي اوليه جين دان شيطان.
ايمڤق ڤوكولن
والاوڤون ڤوكولن يڠ دلاكوكن تيدق قوات (رنتيڠ نونا دأڠكت كيرا٢ 45 درجه)، كسنڽ بڬيتو هيبت. كسن ڤوكولن منجاديكن كوليت لبم دان بڠكق، براوبه ورناڽ سأكن ورنا جنتوڠ ڤيسڠ. كتيک دكتوق، ڤساكيت اكن براس ترلالو ساكيت سهيڠݢ سأوله-اوله تيدق ترتڠڬوڠ اونتوق مناهن كساكيتن.
راس ترلالو ساكيت اداله دسببكن جين اتاو شيطان يڠ براد دباوه كوليت تله تركنا ڤوكولن. ڤوكولن ترسبوت مڽببكن اڠڬوتا جين اتاو شيطان يڠ بروڤا اڠين ايت منجادي ڤچه دان هنچور. بڠكق دان لبم يڠ ترجادي اداله كران برلاكو ڤچه اڠين بوكن ڤندارهن (ڤندارهن تيدق برلاكو سام سكالي).
ملالوءي ڤمريقساءن ڤد اڠڬوتا توبوه يڠ دكتوق، ڤراوت اكن داڤت مڠتاهوءي سام اد جين اتاو شيطان سوده كلوار اتاو بلوم. بياساڽ اڠڬوتا توبوه يڠ سوده ڤوليه اكن برتوكر درڤد ڤانس منجادي سجوق، اتاو دري كرس منجادي لمبوت، اتاو ڤساكيت تيدق براس ساكيت لاڬي ڤد تمڤت يڠ دڤوكول.
سماس ڤوكولن دلاكوكن، ڤراوت سنتياس ممباچ ايات٢ القرءان ترتنتو، برذيكرولله دان برمراقبه كڤد الله. ڤساكيت دان اڠڬوتا كلوارݢ يڠ اد برسام دتمڤت راوتن جوݢ دمينتا براستغفار مينتا كأمڤونن درڤد الله.
كبركسنن قاعده راوتن اسلام اين اداله برڬنتوڠ كڤد كأينتيمن كومبيناسي ڤوكولن دڠن باچاءن ايات٢ القرءان، ذيكرولله دان مراقبه ترسبوت. دسمڤيڠ ايت، اي جوݢ ممرلوكن صفة كتقواءن ڤراوت يڠ تيڠڬي دان سمڤورنا سرتا تروس برتوكل كڤد الله. فرمان الله دالم سورة الطلاق، ايات 2-3 يڠ برمقصود،
“سسياڤا يڠ بنر٢ برتقوى كڤد الله، الله سنتياس منجاديكن اونتوقڽ جالن كلوار (دري برباڬاي مسئله) دان مليمڤهكن كڤداڽ رزقي (ظاهير دان باطين) يڠ تيدق دسڠک-سڠک. دان سسياڤا يڠ برتوكل كڤد الله، مک الله چوكوڤ سمڤورناله سباڬاي ڤرڬنتوڠنڽ. سسوڠڬوهڽ الله مها سمڤورنا اوروسنڽ. سسوڠڬوهڽ الله تله منجاديكن كتنتوان باڬي ستياڤ سسواتو“.
ڤلباڬاي ڤڽاكيت بوليه دراوت
قاعده راوتن اين بوليه دڬوناكن اونتوق مراوت ڤلباڬاي ڤڽاكيت جسماني دان روحاني. ڤلباڬاي ڤڽاكيت فيزيكل يڠ دأڠڬڤ سوكر دراوت دان دسمبوهكن سڤرتي ڤڽاكيت بواسير، مايڬرين، ڬاءوت، ڤلباڬاي جنيس باره، رسدوڠ، سنداوا، ڤسورياسيس، ساكيت جنتوڠ، داره تيڠڬي، كنچيڠ مانيس، باتو كارڠ، سليڤ-ديس، اڠين ڤاسڠ، كڬوڬورن، تيدق داڤت ذوريت، ستروک، هيلڠ ايڠتن، ساكيت بواه ڤيڠڬڠ دان لاءين-لاءينڽ داڤت دڤوليهكن.
ببراڤ اورڠ يڠ مندريتا برتاهون-تاهون مڠيدڤ ڤڽاكيت ڤسورياسيس برجاي دڤوليهكن سڤنوهڽ. دميکين جوݢ براتوس اورڠ يڠ دسرڠ ڤڽاكيت ڬاءوت، مايڬرين، سنداوا، ساكيت جنتوڠ يڠ سريوس جوݢ تله داڤت دسمبوهكن.
بركناءن ڤڽاكيت روحاني ڤولا، قاعده ڤوكولن، كتوقن اتاو مروتن ميمڠ ساڠت سسواي دان ساڠت بركسن اونتوق ڤڽمبوهن دان ڤنچڬهن. ساله ساتو كأيستيميواءن قاعده اين اياله كجاهتن سيحير اكن داڤت دكتاهوءي دڠن سڬرا دان لبيه تڤت.
باڽق مسئله يڠ ددريتاءي اوليه ڤساكيت دسببكن سيحير بوكن سهاج داڤت دسلسايكن، تتاڤي مريک يڠ تربابيت اكن داڤت دكتاهوءي دان ستڠهڽ اكن منداڤت بالسن يڠ ستيمڤل دري الله. قاعده اين جوݢ ساڠت باءيق دڬوناكن اونتوق ممبواڠ ساک. راماي مريک يڠ مڠهادڤي مسئله ساک تله داڤت دسلسايكن دڠن قاعده اين.
مندي اءيس
راوتن اين اكن دأخيري دڠن مندي اءيس. مندي اءيس اين اداله دداسركن كڤد فرمان الله دالم سورة ص، ايات 40-41 يڠ برمقصود،
“دان ايڠتله كامو اكن اڤ يڠ برلاكو كڤد همباكو ايوب كتيک اي مناجت كڤد توهنڽ الله، سسوڠڬوهڽ اكو تله دسرڤي اوليه شيطان يڠ مڽببكن اكو براس ساڠت عذاب دان ساكيت. الله برفرمان: واهاي ايوب! ڬرقكن كاكيمو دبومي ننتي اكن كلوار اءير يڠ سجوق اونتوق اڠكاو مندي دان اڠكاو مينوم“.
كتيک مندين دلاكوكن، ڤساكيت اكن دڬوسوق سلوروه بادن دڠن ڤوتوڠن ليماو ليڤيس يڠ دسرتاكن دڠن ڬارم هالوس. توجوان اوتام مندي اءيس اياله ملمهكن جين دان شيطان ددالم توبوه دان سوڤاي مريک بنر٢ كلوار سڤنوهڽ. والله اعلم
اوليه: دوكتور حاج جاهد بن حاج صديق، يڠ دڤرتوا ڤرساتوان كباجيقن بودي مليسيا دان ڤڠاساس ڤوست راوتن اسلام مناره